Μια μικρή «επανάσταση» έρχεται στον κτιριακό πλούτο της χώρας την προσεχή δεκαετία, λόγω σχετικής επικείμενης
Οδηγίας της Ε.Ε., η οποία έχει τεθεί προς ψήφιση από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Βάσει αυτής, οι ιδιοκτήτες ακινήτων, κατοικιών αλλά και όλων των άλλων κατηγοριών, όπως γραφεία, εμπορικά καταστήματα κ.τ.λ., θα πρέπει να προχωρήσουν σε μια ουσιαστική ενεργειακή αναβάθμιση των περιουσιών τους εφόσον τα κτίριά τους κατατάσσονται στις δύο χαμηλότερες ενεργειακές βαθμίδες. Μάλιστα αυτές οι παρεμβάσεις θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί σταδιακά έως το τέλος του 2032, δηλαδή σε περίπου μία δεκαετία από σήμερα.
Στην πράξη αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να επενδυθούν συνολικά κεφάλαια της τάξεως των 15-20 δισ. ευρώ κατά τη διάρκεια της επόμενης δεκαετίας, ώστε να αναβαθμιστεί σχεδόν το 30% του κτιριακού όγκου της χώρας, ή περίπου 1 εκατ. ακίνητα, που υπολογίζεται ότι σήμερα κατατάσσονται στις δύο χαμηλότερες κατηγορίες ενεργειακής απόδοσης. Τα ακίνητα αυτά (εφόσον πρόκειται για κατοικίες) θα πρέπει να έχουν αναβαθμιστεί κατά μία κατηγορία ενεργειακής απόδοσης έως τις 31/12/2029 και κατά μία ακόμα έως τις 31/12/2032.
Είναι όμως σημαντικό ότι, έστω και την ύστατη στιγμή, αφαιρέθηκε άρθρο στην οδηγία που όριζε ότι όσα ακίνητα δεν πληρούν τις σχετικές προϋποθέσεις μετά το πέρας των σχετικών ημερομηνιών θα απαγορεύεται να αποτελούν αντικείμενο εμπορικής συναλλαγής, είτε αγοραπωλησίας είτε ενοικίασης.
Στελέχη της αγοράς ακινήτων υπολογίζουν ότι για να καλυφθούν οι απαιτήσεις αυτές θα χρειαστούν περίπου 15.000-20.000 ευρώ για κάθε ακίνητο επιφάνειας 100 τ.μ. Το ποσό αυτό καλύπτει δαπάνες εξωτερικής θερμομόνωσης ή αντικατάστασης κουφωμάτων. Οποιαδήποτε από τις εν λόγω παρεμβάσεις αρκεί για να αναβαθμίσει ένα ακίνητο κατά δύο κατηγορίες, ίσως και τρεις, ανάλογα με το μέγεθος της παρέμβασης.
Ενδεικτικά της ένδειας ενεργειακά αποδοτικών κτιρίων στη χώρα είναι τα στοιχεία που προέκυψαν από την τελευταία απογραφή που έγινε το 2011. Με βάση αυτά, 43% των κατοικούμενων κατοικιών της χώρας, ή 2,9 εκατ. ακίνητα, δεν διαθέτουν καμία απολύτως μόνωση, είτε πρόκειται για εξωτερική μόνωση είτε απλώς για διπλά τζάμια . Αυτό σημαίνει ότι μεγάλο μέρος των κτιρίων είναι ιδιαίτερα ενεργοβόρα και ως εκ τούτου ευάλωτα σε συγκυρίες όπως η σημερινή, με την εκτόξευση του κόστους ενέργειας.
Με βάση τα ενεργειακά πιστοποιητικά που έχουν εκδοθεί τα προηγούμενα χρόνια, πάνω από το 60% ανήκει στις δύο χαμηλότερες κατηγορίες ενεργειακής απόδοσης (Ζ και Η).
Εφόσον προχωρήσει το σχέδιο για την ενεργειακή αναβάθμιση ενός τόσο σημαντικού ποσοστού του κτιριακού αποθέματος της χώρας, είναι προφανές ότι θα υπάρξουν επιπτώσεις και στη λειτουργία της αγοράς ακινήτων και ασφαλώς και στις τιμές με πιέσεις στις τιμές πώλησης των διαμερισμάτων, που θα εξακολουθούν να μην έχουν αναβαθμιστεί ενεργειακά. Αυτό θα συμβεί επειδή οι νέοι ιδιοκτήτες θα πρέπει να συνυπολογίσουν και το κόστος της ενεργειακής αναβάθμισης, ώστε να συμμορφωθούν με τις νέες συνθήκες. Παράγοντες της αγοράς ακινήτων εκτιμούν ότι ένα διαμέρισμα που έχει αναβαθμιστεί ενεργειακά, καταγράφει μια υπεραξία της τάξεως του 5%-10% σε σχέση με ένα αντίστοιχο διαμέρισμα στην ίδια περιοχή και με ανάλογα χαρακτηριστικά, που όμως δεν έχει αναβαθμιστεί ενεργειακά.
Με δεδομένο ότι στο μέλλον ο διαχωρισμός των ακινήτων με βάση την ενεργειακή τους απόδοση θα είναι πιο σαφής και μετρήσιμος (θα εισαχθούν νέες κλίμακες και βαθμίδες κατηγοριοποίησης στο σύνολο της Ε.Ε.), εκτιμάται ότι θα είναι και πιο εύκολη η αποτύπωση της σχετικής υπεραξίας στις τιμές πώλησης ή ενοικίασης.